Πριν επιχειρήσουμε να απαντήσουμε στα παρακάτω ερωτήματα ή διλήμματα που αντιμετωπίζουμε ως γονείς και ως ενήλικες τις μέρες των γιορτών, για το αν πραγματικά υπάρχει αυτός ο καλοκάγαθος παππούλης που μοιράζει απλόχερα δώρα σε όλα τα παιδιά:
Που ζει;
Πώς καταφέρνει να είναι συνεπής κάθε χρόνο στο ραντεβού του;
Πώς μπαίνει στο σπίτι μας; Ακόμη κι αν δεν έχουμε τζάκι;
Πώς ξέρει τόσο καλά το δώρο που ήθελα;
Κι ακόμη είναι καλό ένα παιδί να πιστεύει στον Άγιο – Βασίλη;
Μέχρι ποια ηλικία;
Πώς να του μιλήσω για αυτόν;
θα ήταν ίσως καλό να βρούμε λίγο χρόνο και ν’ αναλογιστούμε τι πραγματικά σημαίνει ο Άγιος Βασίλης , ο μύθος και ο συμβολισμός που φέρει για τα παιδιά αλλά και εμάς τους μεγάλους!
Ας σκεφτούμε και ας αφουγκραστούμε λίγο τα συναισθήματα που κάθε χρόνο βιώνουμε, όλοι μας λίγο ή πολύ, τις μέρες των γιορτών και πως αυτά κορυφώνονται, μαζί με την προσμονή, όσο οι γιορτινές μέρες πλησιάζουν. Είναι αλήθεια, ότι τις μέρες των γιορτών οι άνθρωποι γίνονται περισσότερο στοχαστικοί, ευσυγκίνητοι, ανοιχτοί συναισθηματικά και ευαίσθητοι δέκτες κάποιων πανανθρώπινων μηνυμάτων και νοημάτων όπως είναι η αγάπη, η ειρήνη, η αλληλεγγύη, η ανθρώπινη τρυφερότητα, η δικαιοσύνη και η ζεστασιά των ανθρώπινων σχέσεων. Οι άνθρωποι τείνουν σε διαδικασίες απολογισμού του χρόνου που πέρασε καθώς και σε εσωτερικές διαδικασίες αξιολόγησης προσωπικών στόχων, κινήτρων, νοήματος και συναισθημάτων. Επαναπροσδιορίζονται σε σχέση με τον εαυτό τους, τις σχέσεις τους και της αναζήτησης του νοήματος και του σκοπού στη ζωή τους, με τρόπο που θα τους φέρει λίγο πιο κοντά στην αυτοκατανόηση και πιθανά στην αυτοεκπλήρωση.
Οι διαδικασίες αυτές αγγίζοντας την υπαρξιακή αγωνία των ανθρώπων, ξεπερνούν κοινωνικές, οικονομικές, πολιτισμικές και θρησκευτικές διαφορές και αποκτούν πανανθρώπινο και συλλογικό χαρακτήρα. Είναι μια έντονα δημιουργική, βαθιά ανθρώπινη και ψυχικά καθαρτήρια διαδικασία, η οποία σε μεγάλο βαθμό σχετίζεται με τη δυνατότητα που έχουμε ως άτομα να πιστεύουμε, να στοχεύουμε και να ονειρευόμαστε «το καλύτερο», με όποιο νόημα αυτό έχει για τον καθένα μας!
Να ελπίζουμε και να προσδοκούμε αυτό που θα μας φέρει λίγο ποιο κοντά στην προσωπική εκπλήρωση και την ευτυχία! Να μη θεωρούμε τίποτε αδύνατο και μάταιο για να αγωνιζόμαστε και να προσπαθούμε να το προσεγγίσουμε! Να χαιρόμαστε κάθε μικρή μας κατάκτηση! Να πιστεύομε ότι κάτι είναι το ίδιο πιθανό, όσο και απίθανο!
Η δυνατότητα να ονειρευόμαστε, να πιστεύουμε και να αγωνιζόμαστε για κάτι, όσο τολμηρό κι δύσκολο κι αν φαίνεται αυτό, είναι έμφυτη ή μπορεί κάποιος να εκπαιδευτεί σε αυτό; Η δυνατότητα να ονειρευόμαστε δημιουργικά την ευτυχία με όποιο περιεχόμενο, για εμάς και τους ανθρώπους που συνδεόμαστε, κληρονομείται βιολογικά ή είναι προϊόν περιβαλλοντικής αλληλεπίδρασης, στάσεων και διαδικασιών σκέψης που μαθαίνουμε και σταδιακά υιοθετούμε; Κι ακόμη πως προσεγγίζουμε αυτό που επιθυμούμε;
Αρχικά με την φαντασία, με το να το ονειρευτούμε, να το αφήσουμε να μας εμπνεύσει και κατόπιν με την επιθυμία να βρούμε τρόπους και να αναπτύξουμε δυνάμεις που θα μας φέρουν πιο κοντά, σε ό,τι μας ικανοποιεί.
Είναι πράγματι ουσιαστικής σημασίας η στάση των γονιών και η συμπεριφορά τους σχετικά με τον τρόπο προσέγγισης και κατανόησης της παιδικής σκέψης, της φαντασίας και των παιδικών ονείρων. Η δυνατότητα να ενθαρρύνουμε και να παρακολουθούμε τα όνειρα και την φαντασία των παιδιών μας, σχετίζεται με τη μελλοντική σχέση που αυτά θα αποκτήσουν με τη δυνατότητα, την επιθυμία να ονειρεύονται, να εμπνέονται και να στοχεύουν ψηλά. Τη δυνατότητα να είναι σε επαφή, να αντιλαμβάνονται τις πραγματικές συναισθηματικές και ψυχικές τους ανάγκες και να διεκδικούν δημιουργικά την ικανοποίηση αυτών.
Τα παιδιά, λοιπόν, είναι ανάγκη, να έχουν την ευκαιρία ή και να ενθαρρύνονται να αξιοποιούν σύμβολα, μύθους, παραμύθια ή τελετουργίες, τα οποία έχουν μεγάλη αξία για την ανάπτυξη της δημιουργικής σκέψης. Όλα αυτά τα στοιχεία εμπεριέχουν νοήματα, αρχές, συναισθηματικά και ψυχικά ερεθίσματα αλλά και ερεθίσματα κοινωνικής και πολιτισμικής μάθησης, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την θετική ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών και την δυνατότητα να αναπτύσσουν εσωτερικά κίνητρα αυτοεκπλήρωσης και αυτοσκοπού. Τα σύμβολα αυτά, χωρίς απαραίτητα να έχουν κάποια συγκεκριμένη θρησκευτική ή ηθική διάσταση, είναι ο πιο κατάλληλος τρόπος εξοικείωσης των μικρών παιδιών με νοήματα και κοινωνικούς συμβολισμούς, για τα οποία δεν έχουν την αντίστοιχη γνωστική και νοητική ωριμότητα κατανόησης.
Στο βαθμό λοιπόν που ο «Άγιος Βασίλης» συμβολίζει τη γενναιοδωρία, την ειρήνη, την αγάπη και τη ζεστασιά, την ισότητα απέναντι στο δικαίωμα να είμαστε ευτυχισμένοι, το πανανθρώπινο χαρακτήρα κάποιον εννοιών όπως είναι η προσμονή και η ελπίδα για βελτίωση, η συλλογική συνείδηση, η δυνατότητα να ονειρεύεσαι το «απίθανο», η δυνατότητα να διακρίνεις τις πραγματικές σου ανάγκες και τα προσωπικά κίνητρα για να συνεχίζεις να προσπαθείς, η επιθυμία κάθε χρόνο να γίνεσαι καλύτερος, η πίστη στις ανθρώπινες σχέσεις και στην αξία τους για τη δημιουργική συνύπαρξη των ανθρώπων, η πίστη ότι κανείς δεν είναι μόνος και πάντα θα υπάρχει κάποιος που καταλαβαίνει τις ανάγκες σου…
Τότε ΝΑΙ, τα παιδιά είναι δημιουργικό, όσο το έχουν ανάγκη και τους είναι χρήσιμο, να πιστεύουν στον Αϊ Βασίλη. Τα παιδιά και πάλι με τον δικό τους τρόπο, θα μας δείξουν πότε πραγματικά παύουν να εμπνέονται ή να πιστεύουν στον ερχομό του , με τον τρόπο που πίστευαν έως τώρα! Ας παρακολουθήσουμε την φαντασία, την ελευθερία στη σκέψη, την αθωότητα και την πηγαία καλοσύνη των παιδιών! Την γνησιότητα και γενναία έκφραση των επιθυμιών τους! Ας μάθουμε και εμείς κάτι από όλα αυτά! Ας πιστέψουμε κι εμείς στον δικό μας Αϊ Βασίλη!
Άλλωστε κανείς δεν ξέρει με βεβαιότητα ότι δεν υπάρχει…!