Η οικογενειακή συστημική ψυχοθεραπεία – γνωστή και ως οικογενειακή θεραπεία – μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους στο πλαίσιο των σημαντικών οικογενειακών σχέσεων να κατανοήσουν και να υποστηρίξουν ο ένας τον άλλον. Διευκολύνει τα μέλη της οικογένειας να εκφράσουν και να διερευνήσουν με ασφάλεια δύσκολες σκέψεις και συναισθήματα, να κατανοήσουν τις εμπειρίες και τις απόψεις του άλλου, να εκτιμούν τις ανάγκες του άλλου και τελικά διευκολύνει την δυνατότητα των ανθρώπων να αναπτύσσουν και να βασίζονται στις δυνάμεις της οικογένειας τους.
Στο πλαίσιο αυτό η οικογενειακή θεραπεία διευκολύνει τα μέλη της οικογένειας να συνεργαστούν για την δημιουργία χρήσιμων αλλαγών στις σχέσεις και τη ζωή τους.
Η οικογένεια μοιάζει με τον ανθρώπινο οργανισμό. Όταν όλες οι λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού βρίσκονται σε αρμονική συνεργασία, το αποτέλεσμα είναι η αρμονική λειτουργία του οργανισμού. Ωστόσο μια δυσλειτουργία ή και μικρή βλάβη σε κάποιο επίπεδο λειτουργίας, είναι δυνατό να επηρεάσει δυσλειτουργικά όλο τον οργανισμό. Σε αυτή τη περίπτωση όλες οι λειτουργίες και τα επιμέρους συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού συνεργάζονται για την αποτελεσματική αποκατάσταση της όποιας δυσλειτουργίας ή «βλάβης» και για την αρμονική επαναλειτουργία του οργανισμού.
Με παρόμοιο τρόπο και οικογενειακή θεραπεία βοηθάει τα μέλη της οικογένειας να συνεργάζονται, όταν κάτι μπορεί να πληγώνει ή απλά να απορυθμίζει την αρμονική λειτουργία της οικογένειας και των μελών της.
Η οικογενειακή ζωή δεν είναι πάντα εύκολη
Οι σχέσεις μέσα στις οικογένειες είναι πραγματικά πολύ σύνθετες και πολύπλοκες καθώς κάθε άνθρωπος, όντας μοναδικός, έχει τις δικές του ιδέες, απόψεις, συναισθήματα, ανησυχίες και δυνάμεις. Κάθε μια από τις αλλαγές στο κύκλο ζωής της οικογένειας και των μεμονωμένων μελών της, μπορούν να δυσκολέψουν τη ζωή της οικογένειας, όπως μια ασθένεια, ανεργία, μια μετακόμιση, ο ερχομός νέων μελών στην οικογένεια, το διαζύγιο, ο θάνατος ή ένα τραυματικό γεγονός. Ορισμένες οικογένειες βρίσκουν τους δικούς τους τρόπους για να διαχειριστούν αυτές τις αλλαγές, ενώ άλλες οικογένειες δυσκολεύονται στην ενεργοποίηση δυνάμεων διαχείρισης των αλλαγών.
Η οικογενειακή θεραπεία μπορεί να βοηθήσει τις οικογένειες όταν τα μέλη της αισθάνονται θλίψη ή θυμό, όταν δεν αισθάνονται σίγουροι και ασφαλείς με τους τρόπους που προσπαθούν να διαχειριστούν μια δυσκολία ή όταν η οικογένεια αισθάνεται εγκλωβισμένη σε έναν κύκλο επανάληψης συμπεριφορών που βλάπτουν την δυνατότητα επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των μελών της.
Τι είναι η “οικογένεια”
Οι οικογενειακοί θεραπευτές κατανοούν ότι οι άνθρωποι μπορεί να έχουν διαφορετικές ιδέες για το τι σημαίνει «Οικογένεια». Έτσι, ο όρος «οικογένεια» στην οικογενειακή θεραπεία χρησιμοποιείται για να περιγράψει οποιαδήποτε ομάδα ανθρώπων που νοιάζονται και φροντίζουν ο ένας τον άλλο και αυτοαποκαλούνται οικογένειά . Με την έννοια αυτή ως «οικογένεια» μπορεί να περιγραφεί ένα ζευγάρι, δυο σύντροφοι, γονείς και παιδιά όλων των ηλικιών, παππούδες και γιαγιάδες, αδέλφια, θείοι και θείες, ξαδέλφια, φίλοι, φροντιστές και κάθε άλλο πρόσωπο σημαντικό για την οικογένεια.
Επιπλέον, οι οικογενειακοί θεραπευτές σέβονται απόλυτα την αξία των ιδιαίτερων πεποιθήσεων, πολιτισμικών αρχών, κουλτούρας και εμπειριών ζωής, κάθε οικογένειας, προσαρμόζοντας την προσέγγιση τους στις ανάγκες, χαρακτηριστικά και δυνάμεις της κάθε οικογένειας.
Πώς μπορεί η οικογενειακή θεραπεία να βοηθήσει εμένα και την οικογένειά μου;
Η οικογενειακή θεραπεία βοηθά τα μέλη της οικογένειας να κατανοήσουν και να υποστηρίξουν , το ένα το άλλο, ενθαρρύνοντας τη δημιουργία ενός ασφαλούς κλίματος. ώστε να μπορούν οι άνθρωποι να μιλάνε μεταξύ τους για τη δυσκολία, τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους, κατανοώντας παράλληλα τις εμπειρίες και τις απόψεις των υπόλοιπων μελών. Η οικογενειακή θεραπεία «εκπαιδεύει» την οικογένεια στην κατανόηση των αναγκών μεταξύ των μελών της και στην κατανόηση των δυνάμεων της, για την αλλαγή συμπεριφορών ή τρόπων που συμβάλλουν στη δυσλειτουργία της οικογένειας.
Η Οικογενειακή θεραπεία ενθαρρύνει τις οικογένειες να μιλούν για τις ελπίδες και τα όνειρά τους και να συνεργάζονται για την επίτευξη των δικών τους στόχων.
Πότε είναι χρήσιμη η οικογενειακή θεραπεία;
Η οικογενειακή θεραπεία είναι χρήσιμη για οικογένειες και σχέσεις που αντιμετωπίζουν δυσκολίες και εμπειρίες, όπως:
- Οικογένειες και ζευγάρια που θέλουν να ενδυναμώσουν τις σχέσεις τους
- Οι οικογένειες που αντιμετωπίζουν ειδικές προκλήσεις όπως ο αλκοολισμός, η ψυχική η σωματική ασθένεια, πένθος, διατροφικές διαταραχές, θέματα Γ ηλικίας, οικογενειακές συγκρούσεις, πολιτιστικές προσαρμογές, τραυματικά γεγονότα κ.λ.π.
- Οικογένειες που ανησυχούν για τη συμπεριφορά ή τη σχέση τους τα παιδιά τους.
- Διαζύγιο και ανησυχία για τις ανάγκες των παιδιών σε σχέση με αυτό.
- Κάθε οικογένεια που θα ήθελε υποστήριξη, ώστε τα μέλη της να μιλάνε για θέματα ή συναισθήματα δύσκολα, με τρόπο ασφαλή, ανοιχτό, δημιουργικό και χρήσιμο.
Πηγή: AFT – The Association for Family Therapy and Systemic Practice
